هجرت‌نوشته‌ها

«هو الشهید^۱»

چند روز پیش داشتم اخبار نوجوانان هلندی رو گوش می‌دادم که دیدم چون دم کریسمسه، داره در مورد خرید لباس صحبت می‌کنه. با نوجوون‌ها مصاحبه می‌کرد که می‌رفتن و یه عالمه لباس می‌خریدن و میومدن.باهاشون در مورد این صحبت کرد که آیا چیزی از صنعت لباس، برندهای ارزون‌قیمت و صنایع لباس در بنگلادش می دونن یا نه؟ بهشون نشون داد که تو بنگلادش یه سری بچه‌ی همسن و سال خودشون دارن با حقوق ۵۰ سنت در روز کار می‌کنن برای دوختن این لباس‌ها. و اینکه اون‌ها نمی‌تونن مدرسه برن^۲. چند سال پیش یه مستند دیدم به اسم The True Cost در مورد کارخونه‌های لباس تو بنگلادش، و وضعیت فاجعه‌بار کسانی که توشون کار می‌کنن. این مستند اینقدر وحشتناک بود که من تا ۶ ماه نمی‌تونستم لباس بخرم. هرچند که من واقعا آدم مصرف‌گرایی در لباس نیستم (در لوازم التحریر هستم). ولی به هرحال وقتی تخفیف لباس می‌بینم بدم نمیاد یه نگاهی به لباس‌ها بندازم. من بعد از دیدن اون مستند برام مهم شد که از برندهایی خرید کنم که پرونده‌شون کمتر سیاه باشه در مورد استثمار (هرچند همه اینا ادا و اطواره تا یه حدی. اگرنه که مثلا نباید محصولات اپل رو استفاده می‌کردیم چون می‌دونیم چطوری چینی‌ها رو به استثمار درمیارن برای ساخت قطعاتشون). واقعا هلندی‌ها آدم‌های مصرف‌گرایی هم نیستند و خیلی به دست دوم خریدن و پوشیدن اعتقاد دارن. یلک فرایدی و تخفیف‌های دیوانه‌وار اینجوری هم که مشوق مصرف هستن اینجاها اصلا رواج نداره. می‌گفتن چند سال پیش که فروشگاه Primark (از فروشگاه‌های لباس ارزون‌قیمت) برای اولین بار وارد هلند شده، تظاهرات‌های گسترده‌ای علیهش صورت گرفته از منظر محیط زیستی و تشویق مصرف‌گرایی. 

من میانه‌ی خوبی با زهد و پرهیزهای بیش از اندازه ندارم و فکر می‌کنم آدم باید از نعمت‌های خدا تا حد معقولی استفاده کنه. ولی خیلی به پرهیز از اسراف و مصرف‌گرایی اعتقاد دارم. لباس‌هام رو پیش از اینکه واقعا خراب بشن دور نمی‌ندازم و از وسایلم تا حد نهایت مراقبت می‌کنم که خراب نشن. ولی یه نکته‌ی خیلی مهمی که وجود داره اینه که مصرف‌گرا نبودن یه ویژگی ذاتی نیست که همیشه با آدم بمونه. یه ویژگیه که نیازمند مراقبته. مثلا من دو سال پیش یه دفعه‌ای به خودم آمدم و متوجه شدم یه تعداد زیادی کفش دارم که استفاده‌ی خاصی برام ندارن. این مواجهه با خودی که جدید بود خیلی اذیتم کرد و ناراحت شدم از اینکه دارم تبدیل به کسی میشم که دوست ندارم. بعدش حواسم رو بیشتر جمع کردم. این مراقبت کردنه خیلی مهمه. 

اینکه تو اخبار نوجوان از این منظر به بچه‌ها گوشزد می‌کردن که آهای! اون لباسی که دم کریسمس می‌ری می‌خری به قیمت مفت و با تخفیف زیاد، همینجوری به دست نیومده برام جالب و قابل احترام بود. 

اپلیکیشن‌هایی هستند که برندهای لباس رو بر همین اساس امتیازبندی می‌کنن. برند Zara یکی از بدترین‌هاشون بود. پریمارک و C&A در رده‌های بعدی قرار داشتند. خوبه که بار بعدی که می‌خوایم لباس بخریم ازشون یه کم فکر کنیم که به چه قیمتی؟ و البته اینو در مورد همه کاری انجام بدیم. تا حد توانمون و اگر خیلی جاها نمی‌تونیم،‌ اشکالی نداره. آدمیم دیگه! ولی آگاه باشیم به این عیب،‌ ضعف و اشکالمون. همین که بدونیم یه عیبی داریم باعث می‌شه که شروع نکنیم به تئوریزه کردن اون عیب و جلوه دادنش به شکلی که انگار اصلا کار بدی هم نیست و بقیه که می‌گن بده، مشکل دارن.

^۱بیننده

^۲کاش این وجدان‌های بیدار رو وقتی دخترهای افغان تو قرن ۲۱ برای مدرسه رفتن باید التماس کنن هم داشتن و واکنشی نشون می‌دادن. کاش برای کسی در جهان واقعا این چیزها مهم بود و ادا و اطوار نبود. حتی وقتی بحث فشن و لباس هست، اصولا از در محیط زیستیه (که خیلی هم مهمه) و نه از منظر استثماری.

دیروز زنگ زدم که با خانواده صحبت کنم، مهراد هم بود. شبیه یه گربه‌ی کوچولو رفته بود بالا سر مامانم نشسته بود و هی ادا و اطوار درمیاورد واسم. :)) تا منو دید برگشت به خواهرم (نه خودم)‌گفت پس خاله چرا نمی‌آد؟ خواهرم گفت ۲۰ روز دیگه. مهراد گفت: پس چرا ۲۰ روز دیگه نمی‌شه؟ قشنگ حس کردم می‌تونم از اینور گوشی محکم بغلش کنم و فشارش بدم فسقلی رو.

اینم عکس پیشولی امروز چون که باید زبان می‌خوندم :))